Temat 8: Metody i strategie kształcenia- projektowanie działań edukacyjnych z wykorzystaniem poszczególnych metod i strategii kształcenia

Pod pojęciem metody nauczania rozumie się czynności nauczyciela, dzięki którym

wprowadza on do lekcji wiadomości i kieruje ich obiegiem. Nauczyciel stosując różnorodne

metody nauczania ukierunkowuje i wspomaga proces uczenia się,dzięki czemu w wiadomościach, umiejętnościach i systemie wartości ucznia następują

planowe zmiany

Podział według W. Okonia:

- metody asymilacji wiedzy (zwane też podającymi) np. pogadanka, wykład, dyskusja

- waloryzacyjne ( eksponujące) np. kierowanie kształtowaniem się wartości

- metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy np. gry dydaktyczne

- praktyczne.

Pogadanka - nauczyciel kieruje rozmową z uczniami zmierzając do osiągnięcia znanego sobie celu, tak krok po kroku uczniowie przechodzą ze stanu niewiedzy w stan wiedzy.

Wykład - Wykład jest główną formą przekazywania wiedzy w procesie kształcenia w szkole wyższej. Wywodzi się jeszcze z tradycji średniowiecznych uniwersytetów. Podstawowa forma wykładu, bezpośrednie przekazywanie wiedzy w kontakcie z odbiorcami, nie uległa bowiem większej zmianie. Dominują raczej formy werbalne przy niezbyt aktywnej postawie studentów.

Praca ze słuchaczami – bardzo ważną rolę w tym odgrywa  emocjonalne zaangażowanie wykładowcy, środki wzrokowo słuchowe, urozmaicenie roli słuchaczy, ułatwianie notowania.

Dyskusja - To metoda nauczania polegająca na wymianie zdań między nauczycielem a uczniami lub między samymi uczniami, niezależnie od tego, czy wypowiadane kwestie stanowią poglądy własne uczestników, czy też odwołują się do opinii innych osób. Temat dyskusji może  być niekiedy kontrowersyjny i wzbudzać zainteresowanie uczniów - nie może to być problem oczywisty dla uczniów ani zupełnie im obcy. W wyniku dyskusji nie trzeba wcale dojść do jednej odpowiedzi, chodzi raczej o dogłębne omówienie wybranego problemu z różnych perspektyw.

Praca z książką - Rozwijanie umiejętności samodzielnej pracy i samodzielnego uczenia się. Ważną umiejętnością, jaką winni osiągać uczniowie jest umiejętność samodzielnego wyszukiwania źródeł wiedzy.

Metoda problemowa:

1. Wytwarzanie sytuacji problemowej
2. Formułowanie problemów i pomysłów ich rozwiązania
3. Weryfikacja pomysłów rozwiązania
4. Porządkowanie i stosowanie uzyskanych wyników w nowych zadaniach o charakterze praktycznym, bądź teoretycznym

Metoda symulacyjna - Modelem jest tutaj inscenizacja np. wydarzenia historycznego, w którym rolę odgrywają uczniowie posiadający potrzebną do tego wiedzę. Jej przebieg i reguły zależą od nauczyciela.

Metoda biograficzna - Czyjaś biografia jest tutaj opisem sytuacyjnym. Na jej podstawie uczniowie wyciągają wnioski i próbują rozwiązać fikcyjne problemy.

Metoda sytuacyjna - Czyjaś biografia jest tutaj opisem sytuacyjnym. Na jej podstawie uczniowie wyciągają wnioski i próbują rozwiązać fikcyjne problemy.

Gry dydaktyczne - Metody, które organizują treści kształcenia w modele rzeczywistych zjawisk, sytuacji lub procesów, którymi uczniowie mogą manipulować.

Burza mózgów - Burza mózgów jest jedną z tzw. metod heurystycznych. (metoda znajdowania rozwiązań, dla której nie ma gwarancji znalezienia rozwiązania optymalnego, a często nawet prawidłowego) Są to metody twórczego rozwiązywania problemów. Charakteryzuje je wykorzystanie intuicji do rozwiązywania problemów oraz praca zespołowa. Metoda ta jest bardzo przydatna w szukaniu rozwiązań dla problemów powstających np. przy wdrażaniu systemu jakości.

żródła:
W.Okoń Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa, 1996.
K. Kruszewski  Sztuka nauczania, tom I, Warszawa, 2005.